Μετάφραση, σύμφωνα με το λεξικό, είναι η διαδικασία απόδοσης ενός κειμένου από μια γλώσσα-πηγή σε μια άλλη γλώσσα-στόχο, με σκοπό τη διατήρηση των εννοιών, του νοήματος, του ύφους και της λειτουργίας του αρχικού μηνύματος.
Μετάφραση για εμάς είναι η έμπρακτη απόδειξη μιας συναρπαστικής, αόρατης αλλά υπαρκτής και μεγαλειώδους σύνδεσης που υπάρχει ανάμεσα στις γλώσσες. Είναι μια πρόκληση, ένα «παιχνίδι», στο οποίο ο μεταφραστής καλείται να αποδώσει κάθε λέξη, κάθε πρόταση, κάθε εκφραστικό σχήμα, κάθε κομμάτι λόγου από το πρωτότυπο στην άλλη γλώσσα, ώστε να πάρει σάρκα και οστά τελικά ένα καινούριο, ένα άλλο αλλά… ίδιο κείμενο. Η μετάφραση ενός κειμένου παράγει τελικά ένα εντελώς καινούριο κείμενο, που πρέπει να είναι εξίσου όμορφο και σαφές και να μεταδίδει τα ίδια νοήματα με το πρωτότυπο. Δε μεταφράζονται, λοιπόν, απλώς λέξεις. Μεταφράζονται κόσμοι, που αναζητούν και βρίσκουν τον τρόπο να έρθουν πιο κοντά.
Ας φανταστούμε πόσο πιο ελλιπής και φτωχή θα ήταν η παγκόσμια γραμματεία, αν δεν υπήρχαν οι μεταφράσεις. Ας φανταστούμε και, σε ένα πιο πρακτικό και καθημερινό επίπεδο, πόσο δύσκολη και περίπλοκη θα ήταν η ζωή μας, αν δεν υπήρχαν οι μεταφράσεις ταξιδιωτικών εγγράφων, οδηγιών χρήσης και άλλων χρηστικών κειμένων.
Η Βαβέλ γέννησε την απόσταση ανάμεσα στους ανθρώπους. Η μετάφραση διδάσκει πώς να τη γεφυρώνει!
Διάρθρωση εργαστηρίου:
1η συνάντηση: Παρασκευή 14/11/2025, 19.00-20.00
Συνάντηση γνωριμίας. Οι συμμετέχοντες θα λάβουν οδηγίες από το συντονιστή καθηγητή σχετικά με τη διεξαγωγή και τους στόχους του εργαστηρίου. Στη συνέχεια, θα σταλεί σε όλους ένα λογοτεχνικό κείμενο στα ισπανικά, το οποίο θα πρέπει να μεταφράσουν στα ελληνικά και να το αποστείλουν στο συντονιστή μέχρι την ημερομηνία που θα τους δοθεί.
2η συνάντηση: Παρασκευή 28/11/2025, 19.00-21.00
Υπό την καθοδήγηση του συντονιστή θα συζητηθούν στην ολομέλεια οι διαφορές που θα έχουν προκύψει από τις μεταφράσεις των συμμετεχόντων και οι μεταφραστικές τους επιλογές, με σκοπό τη δημιουργία ενός κοινού συλλογικού μεταφραστικού αποτελέσματος.
3η συνάντηση: Παρασκευή 12/12/2025, 19.00-21.00
Στην τελευταία συνάντηση αυτής της μεταφραστικής ομάδας θα γίνει η συλλογική/τελική επιμέλεια του κειμένου της ελληνικής μετάφρασης.
- Στόχος του εργαστηρίου είναι το τελικό κείμενο να δημοσιευτεί σε λογοτεχνικό περιοδικό με την υπογραφή των συμμετεχόντων.
Οι μόνες απαραίτητες προϋποθέσεις συμμετοχής είναι η πολύ καλή γνώση της Ελληνικής γλώσσας και η διάθεση να ασχοληθεί κανείς με αυτό το μεταφραστικό «παιχνίδι». Μπορούν να συμμετάσχουν ακόμα και όσοι βρίσκονται σε αρχάριο επίπεδο Ισπανικών!
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 12 άτομα
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί μέσω της πλατφόρμας zoom.
Λίγα λόγια για τον καθηγητή – συντονιστή του εργαστηρίου Κωνσταντίνο Παλαιολόγο:
Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος είναι Διδάκτορας Ισπανικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Γρανάδας και Καθηγητής Πρώτης Βαθμίδας στο Τμήμα Ιταλικής Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) στο γνωστικό αντικείμενο “Εφαρμοσμένη Μεταφρασεολογία” και με ειδικό αντικείμενο “Ισπανική Λογοτεχνία”. Διδάσκει επίσης Ισπανική Λογοτεχνία και Δημιουργική Γραφή στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (Ε.Α.Π.) και Μετάφραση στο Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Μετάφρασης και Διερμηνείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγας (Ισπανία). Τα ερευνητικά και ακαδημαϊκά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην ομαδική/συλλογική λογοτεχνική μετάφραση και στην εκπαίδευση μεταφραστριών και μεταφραστών, στην ισπανόγραφη μικροαφήγηση και τη μετάφρασή της στα ελληνικά και στην ανάλυση του ρόλου του λογοτεχνικού κανόνα και των λογοτεχνικών γενεών στην καταξίωση (ή στη λησμονιά) των συγγραφέων, κυρίως της ισπανικής λογοτεχνίας κατά τον 20ο αιώνα.
Έχει συγγράψει πολλά βιβλία και έχει μεταφράσει στα ελληνικά πολλά έργα Ισπανών και Λατινοαμερικανών συγγραφέων όπως του Φ. Γκαρθία Λόρκα, Ε. Σάμπατο, Μ. Ντελίμπες, Μ. Βάθκεθ Μονταλμπάν, Α. Περέιρα, Μ. Βάργκας Λιόσα, Λ. Σεπούλβεδα μεταξύ άλλων αλλά και από τα καταλανικά στα ελληνικά έργα Καταλανών συγγραφέων.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο εγγραφής στο εργαστήριο καθώς και το κόστος συμμετοχής παρακαλούμε συμπληρώστε την παρακάτω φόρμα: